2024, Suriye ve Orta Doğu’da tarihi bir dönüşüme sahne oldu. Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin sona ermesi ve Beşar Esad’ın Rusya’ya kaçmasıyla yeni bir dönem başlamış oldu. Bu gelişme, sadece Suriye’yi değil, tüm bölgeyi derinden etkileyecek bir dönüm noktası olarak kayda geçti.
Suriye’de Geçici Hükümet Kuruldu
Suriye iç savaşının 2011’de başladığından beri, özellikle 2020’den itibaren gözlemlenen çatışmasızlık hali 2024’te sona erdi. Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) liderliğindeki muhalifler, 27 Kasım’da saldırılar başlatarak Halep, Hama ve Humus’u ele geçirdi. 8 Aralık’ta ise Şam’a giren muhalifler, Beşar Esad’ı ve ailesini ülkeden kaçmaya zorladı. Bu olayla birlikte, Suriye’deki Baas rejimi ve Esad yönetimi sona erdi.
HTŞ’nin zaferi, birçok Batılı ülke tarafından “terör örgütü” olarak kabul edilmesine rağmen, bölgedeki yeni hükümetin kurulmasında etkili oldu. Muhammed el-Colani’nin liderliğindeki HTŞ, ilk açıklamalarında azınlıklara saygılı bir yönetim vaadinde bulundu. Yeni kurulan geçici hükümetin başbakanı ise Muhammed el-Beşir oldu.
Rusya ve İran’ın Bölgedeki Etkisi Azalıyor
Suriye’deki bu gelişmeler, Rusya ve İran’ın bölgedeki etkisini de azalttı. 2015 yılından beri Esad’ı destekleyen bu iki ülke, Esad’ın devrilmesinden sonra yeni hükümetle sorun yaşayabilir. Özellikle İran’ın, Lübnan’daki Hizbullah’a verdiği desteğin zarar görmesi bekleniyor. Rusya, Ukrayna savaşı nedeniyle Suriye’deki gelişmeleri engelleme fırsatı bulamazken, bölgedeki üslerini koruma amacını sürdürüyor.
Türkiye’nin Rolü Büyüyor
Suriye’deki gelişmelerin en çok Türkiye’yi etkilemesi bekleniyor. Türkiye, HTŞ ile diyalog kurarak Suriye Milli Ordusu’nu oluşturmuş ve gelişimine katkı sağlamıştı. Türkiye, yeni Suriye yönetiminde ve bölgesel politikalarda etkili bir rol oynayarak, Orta Doğu’da stratejik bir güç olarak öne çıkıyor.
ABD ve YPG İle Müzakereler Sürüyor
Suriye’deki değişimler, Türkiye ile ABD’nin Suriye Demokratik Güçleri (SDG) konusunda yürüttüğü müzakereleri hızlandırdı. Türkiye, YPG’yi terör örgütü olarak tanıyor ve ABD’den, YPG ile ilişkisini sonlandırmasını talep ediyor. Bu müzakerelerin, bölgedeki barışçıl çözüm açısından büyük önemi var.
İsrail-Hamas Savaşı ve Bölgedeki Gerilim
2024, aynı zamanda İsrail-Hamas savaşının etkilerini tüm Orta Doğu’ya taşıdı. İsrail, Hamas’ın liderlerini öldürürken, savaşın etkileri Lübnan’a ve Suriye’ye sıçradı. Özellikle İran-İsrail gerilimi 2024 boyunca arttı ve bölgedeki diğer ülkelerle de bu gerginlik büyüdü. İsrail’in Hizbullah’ı hedef alması ve Lübnan’daki operasyonlar bölgedeki en önemli gelişmeler arasında yer aldı.
Rusya-Ukrayna Savaşında Değişiklik Yok
Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı savaş, 2024’te de büyük bir değişim göstermedi. Ukrayna, bazı bölgelerde ilerleme kaydetse de savaşın seyri hala değişmedi. Rusya, Kuzey Kore ile askeri işbirliğini güçlendirirken, ABD’nin Ukrayna’ya desteği devam etti. Bu süreçte, Donald Trump’ın seçim zaferi de uluslararası siyaseti etkileyen önemli bir gelişme oldu.
Suriye’deki bu dramatik değişim, sadece Orta Doğu’yu değil, dünya politikasını da derinden etkileyecek gibi görünüyor. Rusya ve İran’ın bölgedeki etkisinin azalması, Türkiye’nin güç kazandığı bir dönemin habercisi. Ayrıca İsrail-Hamas çatışmasının Orta Doğu’daki istikrarsızlığı daha da derinleştirdiği açık. Bu gelişmeleri takip etmek, bölgedeki olası barış süreçleri için kritik olacak.
e-haber.net ile tüm bu gelişmeleri takip edebilirsiniz!